Retoryka, jako sztuka dobrego i rzetelnego przekonywania w mowie i piśmie, ma swoje korzenie w starożytności i była rozwijana przez takich myślicieli jak Arystoteles, Cyceron czy Kwintylian. Mimo że współcześnie retoryka jest często kojarzona z pustosłowiem lub manipulacją językową, pierwotnie miała szlachetny cel i nie była związana z oszukiwaniem czy zabawą słowną.
W XIX wieku retoryka zniknęła jako obowiązujący przedmiot szkolny w większości krajów europejskich, zastąpiona przez bardziej szczegółowe dyscypliny humanistyczne. Jednak w XX wieku zainteresowanie retoryką powróciło, ze względu na docenienie potęgi słowa w oddziaływaniach politycznych, propagandowych, masowej komunikacji, mediach i reklamie.
W kontekście pracy trenera, retoryka stanowi narzędzie docierania do uczestników szkoleń oraz sposób wzbogacania własnego słownictwa i rozwoju kompetencji językowych. Trener może wykorzystać retorykę przygotowując i prezentując wykład, który może składać się z czterech części: wstępu, zapowiedzi treści, właściwej treści i zakończenia.
Istnieje wiele sposobów rozpoczęcia wykładu czy też krótkiej prezentacji podczas szkolenia, takich jak „metoda pewnego razu”, nawiązanie do osobistych przeżyć czy zadanie pytania, które pozornie nie ma nic wspólnego z tematem szkolenia. Wszystkie te metody mają na celu przyciągnięcie uwagi uczestników i zachęcenie ich do aktywnego uczestnictwa w szkoleniu.
Retoryka może być również przydatna w czasie prezentacji treści szkolenia, oferując cały arsenał środków, które mogą być wykorzystywane do przekazywania wiedzy. Jednak należy unikać nadużywania figur retorycznych, aby nie przekształcić szkolenia w puste słowa pozbawione rzeczywistej treści.
W pracy trenera retoryka stanowi istotny element społecznych kompetencji i jest jednym z najważniejszych narzędzi oddziaływania. Doskonaląc umiejętności przekazu, trener wpływa zarazem na sposób posługiwania się językiem ojczystym i kształtuje pośrednio kulturę osób, z którymi pracuje. Przyjmując tę odpowiedzialność, trener może wpływać na rozwój ludzi nie tylko poprzez przekazywanie wiedzy merytorycznej, ale także poprzez kształtowanie ich umiejętności komunikacyjnych i językowych.
